Οι τρεις Παίδες όταν βρίσκονταν στο πυρωμένο καμίνι και υμνούσαν τον Θεό έλεγαν: «Ευλογημένος είσαι που βλέπεις από ψηλά τα απύθμενα βάθη των θαλασσών, Εσύ πού κάθεσαι πάνω στα Χερουβίμ» (Δαν. 3, 31). Πες μου, αν μπορέσεις, ποια είναι η φύση των Χερουβίμ και τότε προσπάθησε να δεις και Εκείνον που κάθεται πάνω στα Χερουβίμ. Ο προφήτης Ιεζεκιήλ βέβαια μας περιέγραψε τη μορφή τους, όσο του ήταν δυνατόν, και είπε: «Το καθένα από αυτά είχε τέσσερα πρόσωπα. Το ένα ήταν πρόσωπο άνθρωπου, το άλλο λιονταριού, το άλλο αετού και το άλλο μοσχαριού» (πρβλ. Ιεζ. 1, 10). Και ότι «καθένα είχε έξι φτερούγες» (Ησ. 6, 2) και ότι «σε κάθε σημείο του σώματος του ήταν μάτια και κάτω από το καθένα βρισκόταν ένας τροχός με τέσσερα μέρη» (πρβλ Ίεζ. 10, 12). Παρόλο όμως που ο Προφήτης μας περιέγραψε τη μορφή τους, δεν μπορούμε εμείς, ακόμα και τότε πού μελετάμε την περιγραφή τους, να τα κατανοήσουμε. Αν λοιπόν το θρόνο του Θεού, τον οποίο μας περιέγραψε ο Προφήτης δεν μπορούμε να εννοήσουμε, πώς θα μπορέσουμε να κατανοήσουμε Εκείνον πού κάθεται πάνω στο θρόνο και είναι Θεός αόρατος και ανεκδιήγητος; Είναι αδύνατον να κατανοήσουμε με τη διανοητική σχολαστική έρευνα τη φύση του Θεού. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να Τον δοξάζουμε, ατενίζοντας και μελετώντας τα δημιουργήματα Του. (1)
Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν (Ματθ. θ, 29). Το γενηθήτω δεν μπορεί παρά να μας φέρει στο νου τη δημιουργική προσταγή του θεού κατά τη δημιουργία του κόσμου. Ο ενσαρκωμένος Υιός του Θεού προβαίνει στην αναδημιουργία του κόσμου. Έρχεται να αποκαταστήσει το χαλασμένο από τη φθορά και την αμαρτία δημιούργημα. Κι αυτό φαίνεται με τα θαύματα που τελεί αποκαθιστώντας την ανθρώπινη φύση.
Με τα σαρκικά μάτια είναι αδύνατον να δούμε τον Θεό, γιατί καθετί που δεν είναι υλικό-σωματικό δεν μπορεί να δώσει σχετικό ερέθισμα στα μάτια του άνθρωπου. Αυτό μας το φανέρωσε ό Μονογενής Υιός του Θεού όταν είπε: «Κανένας ποτέ δεν είδε τον Θεό» (πρβλ Ιωάν. 1, 18). Κι αν νομίζει κανείς ότι ό προφήτης Ιεζεκιήλ είδε τον Θεό, σύμφωνα με όσα γράφονται στο βιβλίο των προφητειών του, ας προσέξει καλά τί λέει το βιβλίο: «Είδε ομοίωμα της δόξας του Κυρίου» (πρβλ Ιεζ. 1, 28), όχι τον ίδιο τον Κύριο. «Είδε ομοίωμα της δόξας» και όχι αυτή την ίδια τη δόξα Του, όπως είναι πραγματικά1. Και όταν είδε μονάχα το ομοίωμα της δόξας και όχι την ίδια τη δόξα, έπεσε καταγής από το φόβο του. Αφού λοιπόν η θέα του ομοιώματος της δόξας γέμισε φόβο και αγωνία τους Προφήτες, οποιοσδήποτε θα επιχειρούσε να δει τον Θεό, θα έχανε τη ζωή του, όπως λέει η αγία Γραφή: «Κανένας δεν θα μείνει ζωντανός, αν δει το πρόσωπο μου» (πρβλ. Έξ. 33, 20). Γι’ αυτό, από τη μεγάλη Του φιλανθρωπία ο Θεός, άπλωσε τον ουρανό σαν παραπέτασμα που θα κάλυπτε τη θεότητα Του, για να μην καταστραφούμε. Αυτό δεν το λέω εγώ, άλλα το είπε ο προφήτης Ησαΐας: «Αν ανοίξεις τον ουρανό, θα τρομάξουν τα βουνά και θα λιώσουν» (Ησ. 64, 1). Με την αυθεντική προσταγή του Θεού δημιουργήθηκε ο κόσμος και ο άνθρωπος. Με την ίδια αυθεντικότητα αναδημιουργείται ο άνθρωπος από τον Υιό του Θεού. Έτσι ο άνθρωπος γίνεται ένα καινούργιο πλάσμα, μέλος της Εκκλησίας, κληρονόμος των θείων δώρων• απαλλαγμένος από την τυφλότητα, από τη δαιμονική κυριαρχία, από το μίσος και από το θάνατο (2).
Εν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. (Πρβλ. Γεν. Α, 1). Εν αρχή. Δια τούτου κηρύσσεται το αϊδιον και υπερκόσμιο του Θεού, διότι αφού ο Θεός υπήρχε εν αρχή του χρόνου και του κόσμου, άρα ήταν προ πάσης αρχής, ήταν αϊδιος και ανεξάρτητος του κόσμου ως Ων προ αυτού. (3) Χρόνος και κόσμος είναι έννοιες σχετικές και αχώριστες. Ο χρόνος άρχεται μετά του κόσμου, ο δε κόσμος κατ΄ ακριβολογία δεν έγινε εν χρόνο αλλά μετά του χρόνου. Διότι ο χρόνος δεν δύναται να νοηθεί ως προϋπάρχων του κόσμου. Αιωνιότητα και χρόνος, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο, διακρίνονται διότι ο χρόνος δεν υπάρχει, εάν δεν υπάρχει και κάποια κίνηση και μεταβολή. Ουδεμία μεταβολή δεν λαμβάνει χώρα εν τη αιωνιότητα. (4) Χρόνος πριν από τη δημιουργία δεν υπήρχε. Υπό του Θεού ο οποίος δημιούργησε τα πάντα, δημιουργήθηκε και ο χρόνος, και η σειρά αυτή των αναρίθμητων αιώνων, προήλθε εκ του Θεού, ο οποίος υπήρξε ο ποιητής και θεμελιωτής των αιώνων.
Η ζωή του ανθρώπου αναπτύσσεται και συμπιέζεται μέσα στον χρόνο και στον χώρο. Ο χρόνος αποτελεί τον μετρητή όχι μόνο της ζωής και της αναπτύξεως αλλά και τη φθορά και του αφανισμού. Η ζωή του άνθρωπου μετριέται με βάση το μέρος της που δαπανήθηκε. Αυτό άλλωστε προσδιορίζει και την ηλικία του. Ο Μ. Βασίλειος λέει χαρακτηριστικά: «Χαιρόμαστε που μεγαλώνουμε και προσθέτουμε χρόνια στην ηλικία μας, σαν κάτι να κερδίζουμε. Και θεωρούμε ευχάριστο πράγμα, όταν κάποιος από παιδί γίνεται άνδρας και από άνδρας γέροντας. Λησμονούμε όμως ότι κάθε φορά χάνουμε από τη ζωή μας τόσο, όσο ακριβώς ζήσαμε και δεν έχουμε την αίσθηση ότι δαπανάται η ζωή μας, μολονότι την μετράμε πάντοτε με το μέρος της που πέρασε και έφυγε». Επιπλέον στη σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος βλέπει τον χρόνο εχθρικά. Συχνά δεν ξέρει πώς να αξιοποιήσει τον χρόνο του και θέλει να τον «σκοτώσει». (5)
Πρωτεύων και κύριος σκοπός του κόσμου είναι ο Θεός ως κύριον και πρωτεύον αίτιον αυτού. Εξ αυτού και δι’ αυτού και εις αυτόν τα πάντα. Δευτερεύων σκοπός της δημιουργία είναι αυτό το δημιούργημα του Θεού ο λογικός και κατ΄ εικόνα Θεού πλασθείς άνθρωπος. Ενώ ο Θεός δεν κερδίζει τιποτα εκ της προς αυτόν λατρείας και αφοσιώσεως μας, το παν στρέφεται υπέρ ημών και οδηγεί εμάς σε απόλαυση της μακαρίας θέας και ζωής του. (4)
Η Δημιουργία του ανθρωπίνου σώματος δηλώνει ιδιαίτερη δημιουργική πράξη της παντοδυνάμου θελήσεως του Κυρίου. Ό,τι ωραίο υπάρχει στα υπόλοιπα επίγεια όντα συναντάται στο ανθρώπινο σώμα σε θαυμαστή αρμονία και ενότητα. Ο άνθρωπος δια της πνευματικής του ψυχής εισέρχεται και ανήκει εις τον πνευματικό κόσμο ενώνοντας εν εαυτώ τον υλικό και πνευματικό κόσμο και έτσι αποτελεί την κορωνίδα της όλης δημιουργίας. (4) Εν τη Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Θεός ετελείωσε το δημιουργικό του έργο την έκτη ημέρα. Τούτο σημαίνει, ότι η εκ του χάους εξελθούσα αρμονία της φύσεως θα εξακολουθεί να λειτουργεί αδιατάρακτος κατά τον Κλήμεντα Αλεξανδρείας και τίποτε απολύτως νέον δημιούργημα μετά την έκτην ημέραν δεν έγινε, το οποίον δεν υπήρχεν εν τοις δημιουργήμασι της εξαημέρου καθ΄ ομοιότητα η καθ΄ ύλην ή κατ΄ αρχήν. Κατά τον Ιερόν Αυγουστίνο η δημιουργία και ο Σαββατισμός έχουν βαθύτερην έννοια δια την αναδημιουργία του κόσμου υπό του Υιού του Θεού. Όπως δηλαδή ο Πατήρ αφού δημιούργησε τον κόσμο ανεπαύθη, έτσι και ο Υιός του Θεού εργασθείς δια την απολύτρωσιν του ανθρωπίνου γένους ανεπαύθη εν τάφω ειπών επί του σταυρού το τετέλεσται. Δι’ ημάς τους Χριστιανούς εις την θέση του Σαββάτου είναι όχι η εβδόμη, αλλά η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, η Κυριακή. Τύπος ήταν εκείνο το Σάββατο, ουσία είναι η Κυριακή αυτή. (6)
Ο άνθρωπος πλάστηκε από το Θεό αθάνατος, αλλά δεκτικός φθοράς. Φορτώθηκε τον θάνατο σαν τιμωρία, όπως τον είχε προειδοποιήσει ο Θεός. Έκανε μόνος του την επιλογή του. Το κακό είχε θριαμβεύσει. Φθόνω δε διαβόλου απατηθείς της βρώσεως μετέσχε των εντολών παραβάτης γεγονώς. Αλλά το άμετρον έλεος του Θεού και η φιλανθρωπία η ανείκαστος έκαναν από το πικρό να προκύψει γλυκύ. Η ενανθρώπηση του Χριστού, ο θάνατος Του και η Ανάσταση τελικά νίκησαν τον Άδη, και τώρα άνοιξαν τη διέλευση προς την αθανασία για όλους τους ανθρώπους. Η Ανάσταση του Χριστού είναι προάγγελος και της δικής μας ανάσταση. Πεθαίνουμε, δηλαδή χωρίζει η ψυχή από το σώμα, και αναστησόμεθα δηλαδή ξαναενώνεται η ψυχή μας με το σώμα μας για να ζήσουν μαζί αιώνια. Έτσι ο θάνατος γίνεται πύλη προς την αιωνιότητα. Είναι τέρμα και αφετηρία. Τελειώνει η επίγεια και αρχίζει η αιώνια ζωή μας. (7)
Σε πολλά σημεία της Αγίας Γραφής υπάρχουν προφητικές διακηρύξεις (8), που αναφέρονται στην καταστροφή του κόσμου και στην ανακαίνιση και αλλαγή αυτού.
Σύμφυτος προς τον κόσμον και τα ζώα και φυτά του κόσμου τούτου εδημιουργήθηκε και η ροή του χρόνου, πάντοτε βιαζομένη και τρέχουσα και μη σταματώσα είς ουδέν σημείον του δρόμου της. Η μήπως δεν είναι τοιούτος ο χρόνος, του οποίου το μεν παρελθόν εξηφανίσθηκε, το δε μέλλον ακόμα δεν ήλθε, το δε παρόν πριν το γνωρίσουμε, διαφεύγει την αντίληψη μας; Παρόμοια είναι και η φύση όλων όσα γίνονται∙ ή δηλαδή θα αυξάνωνται διαρκώς ή θα ελαττώνωνται χωρίς να έχουν φανεράν μόνιμον και σταθεράν κατάσταση. Έπρεπε λοιπόν τα σώματα των ζώων και των φυτών, τα οποία είναι τρόπον τινά κατ΄ ανάγκη δεμένα εις κάποιο ρεύμα, και τα οποία είναι ηνωμένα με την κίνηση που τα οδηγεί προς την γένεση ή την καταστροφή, να περιβάλλωνται υπό της φύσεως του χρόνου, ο οποίος έχει ιδιότητα συγγενή προς τα μεταβαλλόμενα, διότι και αυτός διαρκώς μεταβάλλεται. (9)
Βιβλιογραφία
1. Αδελφότης Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου. Κατήχηση Θ (Ποιητήν ουρανού και γής, ορατών τε πάντων και αοράτων). [συγγρ. βιβλίου] Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων. [επιμ.] Αρχιμ. Αντώνιος Ρωμαίος. Κατηχήσεις Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων. 2η Έκδοση. Καρέας : Εκδόσεις "ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ" Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, 1999, σσ. 243-257.
2. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Τα θαύματα της πίστεως. Φωνή Κυρίου. 2006, 2774.
3. Γιαννακόπουλος, Αρχ. Ιωήλ. Γένεσις Κείμενον,Ερμηνευτική Παράφρασις, Σχόλια. 4η Επαυξημένη Έκδοση. Θεσσαλονίκη : Ορθόδοξη Χριστιανική Αδελφότητα η "ΛΥΔΙΑ", 1986. σσ. 3-10. Τόμ. Ι.
4. Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ". Η δημιουργία του κόσμου. [συγγρ. βιβλίου] Παναγιώτης Τρεμπέλας. Δογματικής της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. 3η Έκδοση. Αθήνα : Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ", 1997, Τόμ. Ι, 2, σσ. 312-357.
5. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Χρόνος και Αιωνιότητα. Φωνή Κυρίου. 10 Σεπτέμβριος 2006, 37 (2780).
6. Γιαννακόπουλος, Αρχιμ. Ιωήλ. Παράρτημα Προβληματισμών στην Παλαιά Διαθήκη. Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Ο - Κείμενον, Ερμηνευτική Παράφρασις, Σχόλια - Προβλήματα, Χάρται. 4η Επαυξημένη και Βελτιωμένη Έκδοση. Θεσσαλονίκη : Έκδοσις Ορθοδόξου Χριστιανικής Αδελφότητας "ΛΥΔΙΑ", 1986, Τόμ. Ι, σσ. 355-462.
7. Χριστόδουλος, +Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Εκ του Θανάτου εις την Ζωήν. 4η Εκδοση [επιμ.] Αρχιμ Θεολόγος Αποστολίδης Επιμ. 1ης Εκδοσης Αρχιμ. Θεόκλητος Κουμαριανός. Αθήνα, Αττική, Ελλάδα : Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2005.
8. Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ". Η Αγία Γραφή περί της Ανακαινίσεως του Κόσμου. [συγγρ. βιβλίου] Παναγιώτης Τρεμπέλας. Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. 3η Έκδοση. Αθήνα : Εκδόσεις : Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ", 1997, Τόμ. ΙΙΙ, σσ. 507-508.
9. Παπουτσόπουλος, Αρχιμ. Χριστόφορος. Η Εξαήμερος Δημιουργία κατά τον Μέγα Βασίλειο. 5η Έκδοση. Αθήνα : Εκδόσεις Αδελφότητας Θεολόγων ο "ΣΩΤΗΡ"¨, 1998.
Κατὰ τὴν πίστιν ὑμῶν γενηθήτω ὑμῖν (Ματθ. θ, 29). Το γενηθήτω δεν μπορεί παρά να μας φέρει στο νου τη δημιουργική προσταγή του θεού κατά τη δημιουργία του κόσμου. Ο ενσαρκωμένος Υιός του Θεού προβαίνει στην αναδημιουργία του κόσμου. Έρχεται να αποκαταστήσει το χαλασμένο από τη φθορά και την αμαρτία δημιούργημα. Κι αυτό φαίνεται με τα θαύματα που τελεί αποκαθιστώντας την ανθρώπινη φύση.
Με τα σαρκικά μάτια είναι αδύνατον να δούμε τον Θεό, γιατί καθετί που δεν είναι υλικό-σωματικό δεν μπορεί να δώσει σχετικό ερέθισμα στα μάτια του άνθρωπου. Αυτό μας το φανέρωσε ό Μονογενής Υιός του Θεού όταν είπε: «Κανένας ποτέ δεν είδε τον Θεό» (πρβλ Ιωάν. 1, 18). Κι αν νομίζει κανείς ότι ό προφήτης Ιεζεκιήλ είδε τον Θεό, σύμφωνα με όσα γράφονται στο βιβλίο των προφητειών του, ας προσέξει καλά τί λέει το βιβλίο: «Είδε ομοίωμα της δόξας του Κυρίου» (πρβλ Ιεζ. 1, 28), όχι τον ίδιο τον Κύριο. «Είδε ομοίωμα της δόξας» και όχι αυτή την ίδια τη δόξα Του, όπως είναι πραγματικά1. Και όταν είδε μονάχα το ομοίωμα της δόξας και όχι την ίδια τη δόξα, έπεσε καταγής από το φόβο του. Αφού λοιπόν η θέα του ομοιώματος της δόξας γέμισε φόβο και αγωνία τους Προφήτες, οποιοσδήποτε θα επιχειρούσε να δει τον Θεό, θα έχανε τη ζωή του, όπως λέει η αγία Γραφή: «Κανένας δεν θα μείνει ζωντανός, αν δει το πρόσωπο μου» (πρβλ. Έξ. 33, 20). Γι’ αυτό, από τη μεγάλη Του φιλανθρωπία ο Θεός, άπλωσε τον ουρανό σαν παραπέτασμα που θα κάλυπτε τη θεότητα Του, για να μην καταστραφούμε. Αυτό δεν το λέω εγώ, άλλα το είπε ο προφήτης Ησαΐας: «Αν ανοίξεις τον ουρανό, θα τρομάξουν τα βουνά και θα λιώσουν» (Ησ. 64, 1). Με την αυθεντική προσταγή του Θεού δημιουργήθηκε ο κόσμος και ο άνθρωπος. Με την ίδια αυθεντικότητα αναδημιουργείται ο άνθρωπος από τον Υιό του Θεού. Έτσι ο άνθρωπος γίνεται ένα καινούργιο πλάσμα, μέλος της Εκκλησίας, κληρονόμος των θείων δώρων• απαλλαγμένος από την τυφλότητα, από τη δαιμονική κυριαρχία, από το μίσος και από το θάνατο (2).
Εν ἀρχῇ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν οὐρανὸν καὶ τὴν γῆν. (Πρβλ. Γεν. Α, 1). Εν αρχή. Δια τούτου κηρύσσεται το αϊδιον και υπερκόσμιο του Θεού, διότι αφού ο Θεός υπήρχε εν αρχή του χρόνου και του κόσμου, άρα ήταν προ πάσης αρχής, ήταν αϊδιος και ανεξάρτητος του κόσμου ως Ων προ αυτού. (3) Χρόνος και κόσμος είναι έννοιες σχετικές και αχώριστες. Ο χρόνος άρχεται μετά του κόσμου, ο δε κόσμος κατ΄ ακριβολογία δεν έγινε εν χρόνο αλλά μετά του χρόνου. Διότι ο χρόνος δεν δύναται να νοηθεί ως προϋπάρχων του κόσμου. Αιωνιότητα και χρόνος, σύμφωνα με τον Αυγουστίνο, διακρίνονται διότι ο χρόνος δεν υπάρχει, εάν δεν υπάρχει και κάποια κίνηση και μεταβολή. Ουδεμία μεταβολή δεν λαμβάνει χώρα εν τη αιωνιότητα. (4) Χρόνος πριν από τη δημιουργία δεν υπήρχε. Υπό του Θεού ο οποίος δημιούργησε τα πάντα, δημιουργήθηκε και ο χρόνος, και η σειρά αυτή των αναρίθμητων αιώνων, προήλθε εκ του Θεού, ο οποίος υπήρξε ο ποιητής και θεμελιωτής των αιώνων.
Η ζωή του ανθρώπου αναπτύσσεται και συμπιέζεται μέσα στον χρόνο και στον χώρο. Ο χρόνος αποτελεί τον μετρητή όχι μόνο της ζωής και της αναπτύξεως αλλά και τη φθορά και του αφανισμού. Η ζωή του άνθρωπου μετριέται με βάση το μέρος της που δαπανήθηκε. Αυτό άλλωστε προσδιορίζει και την ηλικία του. Ο Μ. Βασίλειος λέει χαρακτηριστικά: «Χαιρόμαστε που μεγαλώνουμε και προσθέτουμε χρόνια στην ηλικία μας, σαν κάτι να κερδίζουμε. Και θεωρούμε ευχάριστο πράγμα, όταν κάποιος από παιδί γίνεται άνδρας και από άνδρας γέροντας. Λησμονούμε όμως ότι κάθε φορά χάνουμε από τη ζωή μας τόσο, όσο ακριβώς ζήσαμε και δεν έχουμε την αίσθηση ότι δαπανάται η ζωή μας, μολονότι την μετράμε πάντοτε με το μέρος της που πέρασε και έφυγε». Επιπλέον στη σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος βλέπει τον χρόνο εχθρικά. Συχνά δεν ξέρει πώς να αξιοποιήσει τον χρόνο του και θέλει να τον «σκοτώσει». (5)
Πρωτεύων και κύριος σκοπός του κόσμου είναι ο Θεός ως κύριον και πρωτεύον αίτιον αυτού. Εξ αυτού και δι’ αυτού και εις αυτόν τα πάντα. Δευτερεύων σκοπός της δημιουργία είναι αυτό το δημιούργημα του Θεού ο λογικός και κατ΄ εικόνα Θεού πλασθείς άνθρωπος. Ενώ ο Θεός δεν κερδίζει τιποτα εκ της προς αυτόν λατρείας και αφοσιώσεως μας, το παν στρέφεται υπέρ ημών και οδηγεί εμάς σε απόλαυση της μακαρίας θέας και ζωής του. (4)
Η Δημιουργία του ανθρωπίνου σώματος δηλώνει ιδιαίτερη δημιουργική πράξη της παντοδυνάμου θελήσεως του Κυρίου. Ό,τι ωραίο υπάρχει στα υπόλοιπα επίγεια όντα συναντάται στο ανθρώπινο σώμα σε θαυμαστή αρμονία και ενότητα. Ο άνθρωπος δια της πνευματικής του ψυχής εισέρχεται και ανήκει εις τον πνευματικό κόσμο ενώνοντας εν εαυτώ τον υλικό και πνευματικό κόσμο και έτσι αποτελεί την κορωνίδα της όλης δημιουργίας. (4) Εν τη Αγία Γραφή αναφέρεται ότι ο Θεός ετελείωσε το δημιουργικό του έργο την έκτη ημέρα. Τούτο σημαίνει, ότι η εκ του χάους εξελθούσα αρμονία της φύσεως θα εξακολουθεί να λειτουργεί αδιατάρακτος κατά τον Κλήμεντα Αλεξανδρείας και τίποτε απολύτως νέον δημιούργημα μετά την έκτην ημέραν δεν έγινε, το οποίον δεν υπήρχεν εν τοις δημιουργήμασι της εξαημέρου καθ΄ ομοιότητα η καθ΄ ύλην ή κατ΄ αρχήν. Κατά τον Ιερόν Αυγουστίνο η δημιουργία και ο Σαββατισμός έχουν βαθύτερην έννοια δια την αναδημιουργία του κόσμου υπό του Υιού του Θεού. Όπως δηλαδή ο Πατήρ αφού δημιούργησε τον κόσμο ανεπαύθη, έτσι και ο Υιός του Θεού εργασθείς δια την απολύτρωσιν του ανθρωπίνου γένους ανεπαύθη εν τάφω ειπών επί του σταυρού το τετέλεσται. Δι’ ημάς τους Χριστιανούς εις την θέση του Σαββάτου είναι όχι η εβδόμη, αλλά η πρώτη ημέρα της εβδομάδας, η Κυριακή. Τύπος ήταν εκείνο το Σάββατο, ουσία είναι η Κυριακή αυτή. (6)
Ο άνθρωπος πλάστηκε από το Θεό αθάνατος, αλλά δεκτικός φθοράς. Φορτώθηκε τον θάνατο σαν τιμωρία, όπως τον είχε προειδοποιήσει ο Θεός. Έκανε μόνος του την επιλογή του. Το κακό είχε θριαμβεύσει. Φθόνω δε διαβόλου απατηθείς της βρώσεως μετέσχε των εντολών παραβάτης γεγονώς. Αλλά το άμετρον έλεος του Θεού και η φιλανθρωπία η ανείκαστος έκαναν από το πικρό να προκύψει γλυκύ. Η ενανθρώπηση του Χριστού, ο θάνατος Του και η Ανάσταση τελικά νίκησαν τον Άδη, και τώρα άνοιξαν τη διέλευση προς την αθανασία για όλους τους ανθρώπους. Η Ανάσταση του Χριστού είναι προάγγελος και της δικής μας ανάσταση. Πεθαίνουμε, δηλαδή χωρίζει η ψυχή από το σώμα, και αναστησόμεθα δηλαδή ξαναενώνεται η ψυχή μας με το σώμα μας για να ζήσουν μαζί αιώνια. Έτσι ο θάνατος γίνεται πύλη προς την αιωνιότητα. Είναι τέρμα και αφετηρία. Τελειώνει η επίγεια και αρχίζει η αιώνια ζωή μας. (7)
Σε πολλά σημεία της Αγίας Γραφής υπάρχουν προφητικές διακηρύξεις (8), που αναφέρονται στην καταστροφή του κόσμου και στην ανακαίνιση και αλλαγή αυτού.
- Ψαλμός ΡΑ’ 26: «κατ᾿ ἀρχὰς σύ, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις, καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτοὺς καὶ ἀλλαγήσονται»
- Ησαϊας ΛΔ’ 4, ΝΑ’ 6 : «καὶ τακήσονται πᾶσαι αἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν, καὶ ἑλιγήσεται ὁ οὐρανὸς ὡς βιβλίον, καὶ πάντα τὰ ἄστρα πεσεῖται ὡς φύλλα ἐξ ἀμπέλου καὶ ὡς πίπτει φύλλα ἀπὸ συκῆς. 5 ἐμεθύσθη ἡ μάχαιρά μου ἐν τῷ οὐρανῷ· ἰδοὺ ἐπὶ τὴν ᾿Ιδουμαίαν καταβήσεται καὶ ἐπὶ τὸν λαὸν τῆς ἀπωλείας μετὰ κρίσεως.», «ὅτι ὁ οὐρανὸς ὡς καπνὸς ἐστερεώθη, ἡ δὲ γῆ ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσεται, οἱ δὲ κατοικοῦντες τὴν γῆν ὥσπερ ταῦτα ἀποθανοῦνται, τὸ δὲ σωτήριόν μου εἰς τὸν αἰῶνα ἔσται, ἡ δὲ δικαιοσύνη μου οὐ μὴ ἐκλίπῃ».
- Ησαϊας ΞΕ 17: «ἔσται γὰρ ὁ οὐρανὸς καινὸς καὶ ἡ γῆ καινή, καὶ οὐ μὴ μνησθῶσι τῶν προτέρων, οὐδ᾿ οὐ μὴ ἐπέλθῃ αὐτῶν ἐπὶ τὴν καρδίαν, 18 ἀλλ᾿ εὐφροσύνην καὶ ἀγαλλίαμα εὑρήσουσιν ἐν αὐτῇ· ὅτι ἰδοὺ ἐγὼ ποιῶ ἀγαλλίαμα ῾Ιερουσαλὴμ καὶ τὸν λαόν μου εὐφροσύνην»
Σύμφυτος προς τον κόσμον και τα ζώα και φυτά του κόσμου τούτου εδημιουργήθηκε και η ροή του χρόνου, πάντοτε βιαζομένη και τρέχουσα και μη σταματώσα είς ουδέν σημείον του δρόμου της. Η μήπως δεν είναι τοιούτος ο χρόνος, του οποίου το μεν παρελθόν εξηφανίσθηκε, το δε μέλλον ακόμα δεν ήλθε, το δε παρόν πριν το γνωρίσουμε, διαφεύγει την αντίληψη μας; Παρόμοια είναι και η φύση όλων όσα γίνονται∙ ή δηλαδή θα αυξάνωνται διαρκώς ή θα ελαττώνωνται χωρίς να έχουν φανεράν μόνιμον και σταθεράν κατάσταση. Έπρεπε λοιπόν τα σώματα των ζώων και των φυτών, τα οποία είναι τρόπον τινά κατ΄ ανάγκη δεμένα εις κάποιο ρεύμα, και τα οποία είναι ηνωμένα με την κίνηση που τα οδηγεί προς την γένεση ή την καταστροφή, να περιβάλλωνται υπό της φύσεως του χρόνου, ο οποίος έχει ιδιότητα συγγενή προς τα μεταβαλλόμενα, διότι και αυτός διαρκώς μεταβάλλεται. (9)
Βιβλιογραφία
1. Αδελφότης Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου. Κατήχηση Θ (Ποιητήν ουρανού και γής, ορατών τε πάντων και αοράτων). [συγγρ. βιβλίου] Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων. [επιμ.] Αρχιμ. Αντώνιος Ρωμαίος. Κατηχήσεις Αγίου Κυρίλλου Ιεροσολύμων. 2η Έκδοση. Καρέας : Εκδόσεις "ΕΤΟΙΜΑΣΙΑ" Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου, 1999, σσ. 243-257.
2. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Τα θαύματα της πίστεως. Φωνή Κυρίου. 2006, 2774.
3. Γιαννακόπουλος, Αρχ. Ιωήλ. Γένεσις Κείμενον,Ερμηνευτική Παράφρασις, Σχόλια. 4η Επαυξημένη Έκδοση. Θεσσαλονίκη : Ορθόδοξη Χριστιανική Αδελφότητα η "ΛΥΔΙΑ", 1986. σσ. 3-10. Τόμ. Ι.
4. Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ". Η δημιουργία του κόσμου. [συγγρ. βιβλίου] Παναγιώτης Τρεμπέλας. Δογματικής της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. 3η Έκδοση. Αθήνα : Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ", 1997, Τόμ. Ι, 2, σσ. 312-357.
5. Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος. Χρόνος και Αιωνιότητα. Φωνή Κυρίου. 10 Σεπτέμβριος 2006, 37 (2780).
6. Γιαννακόπουλος, Αρχιμ. Ιωήλ. Παράρτημα Προβληματισμών στην Παλαιά Διαθήκη. Η Παλαιά Διαθήκη κατά τους Ο - Κείμενον, Ερμηνευτική Παράφρασις, Σχόλια - Προβλήματα, Χάρται. 4η Επαυξημένη και Βελτιωμένη Έκδοση. Θεσσαλονίκη : Έκδοσις Ορθοδόξου Χριστιανικής Αδελφότητας "ΛΥΔΙΑ", 1986, Τόμ. Ι, σσ. 355-462.
7. Χριστόδουλος, +Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος. Εκ του Θανάτου εις την Ζωήν. 4η Εκδοση [επιμ.] Αρχιμ Θεολόγος Αποστολίδης Επιμ. 1ης Εκδοσης Αρχιμ. Θεόκλητος Κουμαριανός. Αθήνα, Αττική, Ελλάδα : Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος, 2005.
8. Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ". Η Αγία Γραφή περί της Ανακαινίσεως του Κόσμου. [συγγρ. βιβλίου] Παναγιώτης Τρεμπέλας. Δογματική της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. 3η Έκδοση. Αθήνα : Εκδόσεις : Αδελφότης Θεολόγων "Ο ΣΩΤΗΡ", 1997, Τόμ. ΙΙΙ, σσ. 507-508.
9. Παπουτσόπουλος, Αρχιμ. Χριστόφορος. Η Εξαήμερος Δημιουργία κατά τον Μέγα Βασίλειο. 5η Έκδοση. Αθήνα : Εκδόσεις Αδελφότητας Θεολόγων ο "ΣΩΤΗΡ"¨, 1998.
